دنده اتوماتیک یا دستی – کدام بهتر است؟

اگر ماشین اتومات بخرید رانندگی راحت‌تری را تجربه می‌کنید و لذت بیشتری از رانندگی با ماشین خود می‌برید. اما در طرف دیگر خودرو دنده دستی هم هیجان رانندگی بالاتری دارد و هم استهلاک آن معمولا با جیب مشتریان تفاهمنامه همکاری قوی‌تری امضا می‌کند و کم‌خرج‌تر است. به هر حال اگر می‌خواهید بدانید ماشین اتومات بهتره یا دنده ای ، دعوت می‌کنیم در این مقاله با ما همراه شوید تا ضمن مقایسه دنده اتوماتیک و دستی، مزایا و معایب هر یک از این دو مدل سیستم جعبه دنده را به شما توضیح دهیم.

برخورداری خودروها از گیربکس اتوماتیک تا سال‌های قبل یک معیار برای لوکس بودن اتومبیل و جالب توجه برای مردم بود و تا چندین سال پیش بهره مندی خودروها از جعبه دنده اتوماتیک شامل بخش بسیار کوچکی از خودروها می شد اما با گذشت زمان همه‌چیز تغییر کرده و هم‌اکنون خودروهای بسیاری از مدل‌های شهری کوچک گرفته تا سدان های لوکس بزرگ از این نوع گیربکس‌ها بهره‌مند هستند.

عموماً گیربکس‌های اتوماتیک برای کسانی طراحی شده بود که علاقه‌ی چندانی به رانندگی نداشتند و یا از مهارت بالایی در رانندگی برخوردار نبودند به همین سبب آن دسته از افرادی که به دنبال لذت رانندگی بودند باید یک نمونه‌ی دستی را انتخاب می‌کردند اما هم‌اکنون اوضاع تغییر کرده است. تعویض‌های فوق‌سریعی که برخی گیربکس‌های اتوماتیک دارند خیلی سریع‌تر از نمونه‌های دستی هستند. فاصله‌ی بین تعویض دنده‌ها در حین شتاب گیری سریع تنها در حد چند دهم و صدم ثانیه است.

رانندگی با ماشین دنده اتومات بسیار انرژی کمتری از شما می‌گیرد و به‌ویژه در مسافرت‌های طولانی شهری یا حتی بین‌شهری، راننده با خستگی بسیار کمتری مواجه می‌شود. همچنین در مسیرهای پرترافیک که توقف‌های کوتاه و متوالی اجتناب‌ناپذیر است، ماشین دنده اتومات به معنای واقعی کلمه یک نعمت برای راننده محسوب می‌شود.

ضمنا ماشین دنده اتومات برای رانندگان تازه‌کار هم گزینه بهتر و راحت‌تری محسوب می‌شود؛زیرا معمولا سخت‌ترین بخش یادگیری رانندگی برای افراد تازه‌کار، عملیات کلاچگیری با خودروهای دستی و تعویض دنده است.

اما در خودرو اتومات این فرایند حذف شده و درنتیجه راننده تازه‌کار دیگر استرس خاموش شدن ماشین بعد از کلاچ گیری و تعویض دنده‌های پیاپی را نخواهد داشت. بنابراین اگر یک راننده تازه‌کار بپرسد ماشین اتومات بهتره یا دنده ای قطعاً جواب ما به او خودروهای دنده اتوماتیک است.

معایب گیربکس اتوماتیک

تا اینجای کار اگر از خود را پرسید دنده اتومات بهتره یا دستی احتمالا جواب شما ماشین دنده اتومات خواهد بود. اما بهتر است که قبل از پاسخ به این سوال در مورد نقاط ضعف و معایب گیربکس دنده اتومات هم کمی اطلاعات به دست آورید.

در مورد معایب ماشین های دنده اتومات نسبت به دنده دستی باید به اطلاعتان برسانیم که خودروهای اتوماتیک معمولا قیمت بالاتری نسبت به مدل‌های دنده ای مشابه دارند. بنابراین خرید این خودروها از نظر مالی فشار بیشتری روی مشتری خواهد آورد.

همچنین در مورد هزینه‌های نگهداری هم باید بدانید که این گیربکس‌ها از قطعات بسیار گران و حساس‌تر تشکیل شده‌اند. روغن مورد نیاز آنها هم بسیار گران‌تر از روغن گیربکس‌های دستی است.
بنابراین تعمیرات و نگهداری گیربکس اتومات معمولا بسیار پرهزینه بوده و نسبت به جعبه دنده‌های دستی خرج بیشتری به جیب مالک خودرو تحمیل می‌کند.
از طرف دیگر معمولا میزان مصرف سوخت گیربکس‌های اتوماتیک به‌ویژه انواع مجهز به مبدل گشتاور، نسبت به نمونه‌های دستی ۱۰ تا ۲۰ درصد بالاتر است که این قضیه نیز هزینه‌های نگهداری ماشین دنده اتومات را نسبت به دستی افزایش خواهد داد.

نکته منفی دیگری که معمولا گیربکس‌های اتوماتیک نسبت به نمونه‌های دستی از آن رنج می‌برند، حساسیت بسیار بالاتر این جعبه دنده‌ها نسبت به سلامت و کیفیت روغن است. شما می‌توانید روغن یک جعبه دنده دستی را برای مدت‌ها بدون آنکه تاثیر منفی زیادی در عملکرد گیربکس ایجاد شود، دست نخورده باقی بگذارید. اما معمولا گیربکس اتوماتیک بعد از مدتی، به عنوان مثال حدود ۵۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر، باید حتما تعویض روغن شود. در غیر این صورت با مواردی مثل کند شدن عملکرد گیربکس و همچنین بروز سروصدا و تقه هنگام تعویض دنده روبه‌رو خواهد شد.

بنابراین به صورت خلاصه می‌توان به می‌توان از موارد زیر به عنوان معایب گیربکس‌های اتومات نسبت به دستی نام برد:

  • هزینه نگهداری بالاتر به‌ویژه قیمت بالای روغن‌های استاندارد گیربکس اتوماتیک

  • دستمزد و قیمت قطعات یدکی بسیار گران‌تر

  • قیمت بالاتر خودروهای مجهز به گیربکس اتوماتیک

  • حساسیت بالا نسبت به کیفیت روغن و ایجاد وقفه در عملکرد ناشی از این مورد

مزایای خودروهای اتوماتیک

رانندگی آسان تر
به عنوان اولین مزیت باید گفت که خودروهای اتوماتیک رانندگی آسان تری نسبت به خودرو با دنده دستی دارند زیرا نیاز به کلاچ و تغییر دنده زیاد ندارند و برای راننده خسته کننده نیستند.

تجربه رانندگی آرام
رانندگی آرام مسئله مهم دیگری است که در خودروهایی با دنده اتوماتیک میسر می‌شود و رانندگان از آن استفاده می‌کنند. به صورت کلی رانندگی لذت بخش تری برای بیشتر رانندگان که زمان زیادی پشت فرمان هستند ایجاد می‌شود.

بهبود امنیت خودرو
‌به صورت کلی در خودروهای اتوماتیک آپشن‌هایی وجود دارد که امنیت خودرو را بالا می‌برد و امکانات بیشتری را در اختیار رانندگان قرار می‌دهند.

مزایای خودرو با دنده دستی

راندمان مصرف سوخت بهتر
خودروهای دنده دستی نسبت به خودرو با دنده اتوماتیک مصرف سوخت بهینه‌تری دارد. دلیل این مسئله وجود گیربکس‌های دستی است که به راننده اجازه می‌دهند تا دور موتور را با دقت بیشتری کنترل کنند و در نتیجه مصرف سوخت صرفه جویی شود. پس در اولین مزیت می‌توانید مصرف سوخت را در نظر بگیرید.

کنترل بیشتر بر روی خودرو
در خودرو با دنده دستی معولا راننده کنترل بیشتری در شتاب‌گیری و افزایش سرعت و به همان نسبت کنترل رانندگی دارد. معمولا تجربه رانندگی نیز لذت بخش تر خواهد بود مخصوصا برای افرادی که از تعویض دنده خودرو لذت می‌برند و خودرو دستی را به اتوماتیک ترجیح می‌دهند.

هزینه کمتر در خرید و نگهداری
مزیت دیگر خودرو با دنده دستی قیمت پایین آن برای خرید و هزینه تعمیر و نگهداری آن است. خودروهای اتوماتیک هم از لحاظ خرید گرانتر هستند و هم از لحاظ نگهداری. سیستم ترمز دستی معمولا ساده تر از سیستم خودرو گیربکس اتوماتیک است و به همان نسبت تعمیرات آن نیز ساده‌تر و ارزان تر است.

معایب ماشین های دستی

رانندگی دشوار
برخی از افراد رانندگی با خودرو دنده دستی را به دلیل تعویض دنده زیاد، دشوار و طاقت فرسا می‌دانند. همچنین اگر راننده نیاز به رانندگی زیاد در سطح شهر داشته باشد رانندگی با دنده دستی در شهری با ترافیک زیاد، خسته کننده خواهد بود. به صورت کلی رانندگی با خودرو دستی سخت تر از خودرو اتوماتیک است.